12 Μαρ Κορονοϊός και πολλαπλή σκλήρυνση.
Τέλος του 2019, αναφέρθηκε μια συρροή́ περιστατικών πνευμονίας αγνώστου αιτιολογίας στην πόλη Wuhan της Κίνας. Λίγες ημέρες αργότερα, οι κινεζικές αρχές ανέφεραν ότι τα περιστατικά́ αυτά́ οφείλονταν σε έναν καινούριο κορωνοϊό, ο οποίος στη συνέχεια ονομάστηκε Severe Acute Respiratory Syndrome-Coronavirus-2 (SARS-CoV-2), ο οποίος είναι αυτός που ευθύνεται για τη νόσο (COVID19). Η εξάπλωση του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 υπήρξε ραγδαία. Σε αρκετές χώρες έχει καταγραφεί συνεχιζόμενη μετάδοση από́ άνθρωπο σε άνθρωπο, με την γείτονα Ιταλία να κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη. Στόχος κάθε κυβερνητικής σχεδίασης είναι η διακοπή́ της αλυσίδας μετάδοσης, έτσι ώστε να μη μετατραπεί η επιδημία σε πανδημία, και να μπορέσει να περιοριστεί όσο γίνεται συντομότερα.
Προς το παρόν, υπάρχουν περιορισμένες γενικές οδηγίες για την αντιμετώπιση της επιδημίας από τον ΕΟΔΥ, οι οποίες μπορεί να αλλάξουν μέσα στο επόμενο διάστημα.
Εξαιτίας της εμφάνισης των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων COVID19 και στην χώρα μας, υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ανησυχία των ασθενών με πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ) σχετικά με το αν διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από τον κορωνοϊο ή αν θα συνεχίσουν τις νοσοτροποιητικές θεραπείες που λαμβάνουν, αν ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, ή πώς μπορούν να προφυλαχθούν από το νέο ιό.
- Οι ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση διατρέχουν τον ίδιο κίνδυνο με τον γενικό πληθυσμό να νοσήσουν από μια λοίμωξη. Οι άνθρωποι που ζουν με την πολλαπλή σκλήρυνση, δεν διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς το ανοσιακό σύστημα δεν αποδυναμώνεται λόγω πολλαπλής σκλήρυνσης, εκτός αν λαμβάνεται κάποια από τις πιο αποτελεσματικές νοσοτροποιητικές θεραπείες, όπως η φιγκολιμόδη, η ναταλιζουμάμπη, η οκρελιζουμάμπη, η αλεμτουζουμάμπη ή η κλαδριβίνη. Μια κοινή ανεπιθύμητη ενέργεια όλων των ανωτέρω θεραπειών είναι ο κίνδυνος λοιμώξεων, λόγω του μηχανισμού δράσης τους. Ωστόσο οι μεταβολές στη λειτουργία του ανοσιακού συστήματος που προκαλούνται από την χορήγηση αυτών των σκευασμάτων είναι τέτοιες που οι περισσότεροι ασθενείς αντιμετωπίζουν τις διάφορες λοιμώξεις χωρίς πρόβλημα, με εξαίρεση την αλεμτουζουμάμπη και ίσως και τη κλαδριβίνη κατά τη φάση εξάλειψης των λεμφοκυττάρων. Μετά την ανασύσταση του ανοσιακού συστήματος, που προκαλούν αυτές οι δυο θεραπείες, δεν υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα στην αντιμετώπιση των λοιμώξεων.
- Οι θεραπείες πλατφόρμας ή πρώτης γραμμής, όπως η τεριφλουνομίδη, η οξική γλατιραμέρη, οι ιντερφερόνες και ο φουμαρικός διμεθυλεστέρας είναι ανοσοτροποποιητικές και επομένως οι ασθενείς δε βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από το νέο κορωνοϊό SARS-CoV-2.
- Τα μέτρα προφύλαξης σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) είναι τα γενικά προληπτικά μέτρα κατά της διασποράς ιών του αναπνευστικού, και πιο συγκεκριμένα:
- Παραμονή κατ’ οίκον και αποχή από την εργασία οποιουδήποτε ατόμου εμφανίζει συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού
- Αποφυγή στενής επαφής, εφόσον αυτό είναι δυνατό, με οποιοδήποτε άτομο εμφανίζει συμπτώματα από το αναπνευστικό, όπως βήχα ή πταρμό (φτέρνισμα). Αυτό ιδιαίτερα ισχύει για τα άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες.
- Αποφυγή επαφής χεριών με τα μάτια, τη μύτη και το στόμα για τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης.
- Σε βήχα ή φτέρνισμα κάλυψη της μύτης και του στόματος με το μανίκι στο ύψος του αγκώνα ή με χαρτομάντιλο, απόρριψη του χρησιμοποιημένου χαρτομάντηλου στους κάδους απορριμμάτων και επιμελές πλύσιμο των χεριών.
- Τακτικό και επιμελές πλύσιμο των χεριών με υγρό σαπούνι και νερό, για τουλάχιστον 20’’, πριν τη λήψη τροφής και μετά την επίσκεψη στην τουαλέτα, και προσεκτικό στέγνωμα χεριών με χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης και απόρριψή τους στους κάδους απορριμμάτων.
- Εναλλακτικά του πλυσίματος χεριών, μπορεί να εφαρμοστεί καλό τρίψιμο των χεριών με αντισηπτικό αλκοολούχο διάλυμα ή χαρτομάντιλα με αλκοόλη.
Εάν ανησυχείτε, επικοινωνήστε με το νοσηλευτή ή τον νευρολόγο σας
Δεν πρέπει να σταματήσετε τη θεραπεία ή να χάσετε προγραμματισμένα ραντεβού μέχρι να μιλήσετε σε έναν επαγγελματία υγείας.
Να σημειωθεί πως τα ανωτέρω βασίζονται στα μέχρι σήμερα (05/03/2020) δεδομένα για το νέο κορωνοϊό και ενδέχεται να τροποποιηθούν, καθώς νέα γνώση προστίθεται καθημερινά.
Βιβλιογραφία
- https://eody.gov.gr/
- https://www.nationalmssociety.org/
- Epstein DJ, et al. Open Forum Infect Dis. 2018;5:ofy174
- Nesbitt C. ECTRIMS Online Library. Oct 25, 2017;199744;EP1724
- http://ms-center.gr