Οικογενειακή Θεραπεία
Στην οικογενειακή θεραπεία αξιοποιείται όλη η οικογένεια για να βοηθηθεί ένα μέλος, παιδί ή ενήλικας, που στη δεδομένη στιγμή παρουσιάζει κάποιο σοβαρό σύμπτωμα ή δυσκολία στην προσωπική του εξέλιξη και στις διαπροσωπικές του σχέσεις.
Καθώς οι οικογένειες εξελίσσονται, διέρχονται από κρίσιμες περιόδους κατά τις οποίες οι νέες συνθήκες απαιτούν να υπάρξει αλλαγή στους τρόπους με τους οποίους τα μέλη τους σκέπτονται, αισθάνονται ή σχετίζονται μεταξύ τους. Η γέννηση ενός παιδιού ή η απώλεια της εργασίας αποτελούν παραδείγματα μεταβατικών περιόδων που εμπερικλείουν τόσο την απειλή και τον κίνδυνο, όσο και την ευκαιρία για εξέλιξη. Σε τέτοιες κρίσιμες στιγμές, οι οικογένειες αναπτύσσονται και “μεγαλώνουν” ή σκαλώνουν και “κολλούν”. Τα συμπτώματα σε ένα μέλος της οικογένειας μπορεί να αντανακλούν το στρες που απορρέει από μια τέτοια κατάσταση.
Η οικογένεια είναι το μόνο μέρος, σ΄ ολόκληρο τον κόσμο, όπου όλοι μας περιμένουμε διαπαιδαγώγηση και στοργή: επούλωση ψυχικών τραυμάτων, άνοδο της αυτοεκτίμησης, καθώς και προώθηση της καθημερινής ζωής. Καθένας το ξέρει ότι στην οικογένεια μαθαίνει τη στοργή και την ωρίμανση. Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι και να γίνει πραγματικά ζωτική, χρειάζεται απαραίτητα συνεχή παρατήρηση, αλλαγή και αναμόρφωση.
Αυτό μπορεί να γίνει μόνο σ΄ ένα ανοιχτό σύστημα (οικογένεια).
– Βιρτζίνια Σατίρ
Η διάγνωση για μια οικογένεια, αφού γνωρίσουμε τους τρόπους της οικογενειακής συναλλαγής, περιλαμβάνει τόσο την ορατή οικογενειακή οργάνωση και λειτουργικότητα, όσο και την αθέατη πλευρά των πιθανών συναλλαγών που έχουν καταπνιγεί από την περιοριστική προσαρμογή των μελών της οικογένειας στις συνθήκες ζωής.
Αν και ο θεραπευτής έχει συγκεκριμένες απόψεις και προκαταλήψεις σχετικά με τις οικογενειακές νόρμες και το τι είναι το πιο βοηθητικό για την εκάστοτε οικογένεια, η κατεύθυνση προς την οποία αυτός κινείται είναι εκείνη που η ίδια η οικογένεια υποδεικνύει, όταν τα μέλη της αναπαριστούν στην πράξη όσα εξελίσσονται μέσα σε αυτή και παρουσιάζουν ενδεχόμενες εναλλακτικές λύσεις.
Επειδή η οικογένεια αποτελεί σημαντικό κομμάτι του κοινωνικού δικτύου των ανθρώπων, η οικογενειακή θεραπεία μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας για οικογένειες στις οποίες υπάρχει ασθένεια, σοβαρή ψυχική νόσος ή παρεμφερή προβλήματα. Έρευνες δείχνουν ότι όσο καλύτερα λειτουργεί μια οικογένεια, τόσο πιο χαμηλό είναι το επίπεδο του άγχους του ατόμου σχετικά με την ασθένεια, τις δυσκολίες ή τα καθημερινά προβλήματα.
Ο στόχος της οικογενειακής θεραπείας είναι η αναδόμηση της οικογένειας. Ο οικογενειακός θεραπευτής θα στηρίξει και θα βοηθήσει την οικογένεια να ξεπεράσει όσα έχουν προκύψει, θα την καθοδηγήσει να προσαρμοστεί στις δυσκολίες με υγιή τρόπο και να βρει πιο διεξοδικούς τρόπους επικοινωνίας και κάλυψης των αναγκών της.